PGµç×Ó

Ni allwch wneud cais newydd i’r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant os yw’r plentyn a’r rhiant sydd gyda’r prif ofal o ddydd i ddydd yn byw dramor.

Mae yna amgylchiadau lle gall y gwasanaeth helpu os yw’r rhiant sy’n talu cynhaliaeth yn byw dramor.

Gallwch wneud trefniant cynhaliaeth plant preifat eich hun – os yw un neu’r ddau riant yn byw dramor.

Gorfodi penderfyniad cynhaliaeth plant

Gallwch ofyn i lys am help os na fydd y rhiant arall yn talu’r gynhaliaeth plant sy’n ddyledus i chi ganddynt. Gelwir hyn yn cymryd ‘camau gorfodi’.

Gallwch hefyd ofyn i’r llys newid penderfyniad cynhaliaeth plant presennol neu wneud un newydd.

Mae sut y gallwch orfodi, newid neu wneud penderfyniad yn dibynnu ar:

• ble mae’r rhiant arall yn byw
• lle y gwnaed eich penderfyniad gwreiddiol

Mae gan y DU gytundeb Cydorfodi Gorchmynion Cynhaliaeth (REMO) gyda nifer o wledydd eraill. Gall llysoedd mewn ‘gwledydd REMO’ orfodi penderfyniadau cynhaliaeth plant a wnaed gan lysoedd y DU.

Penderfyniadau cynhaliaeth plant a wnaed yn yr Alban neu yng Ngogledd Iwerddon

Mae’r broses yn wahanol os ydych eisiau gorfodi penderfyniad cynhaliaeth plant a wnaed yn wreiddiol yn yr Alban neu yng Ngogledd Iwerddon.

Os gwnaed y penderfyniad yn yr Alban

Cysylltwch â Llywodraeth yr Alban am gyngor.

Os gwnaed y penderfyniad yng Ngogledd Iwerddon

Cysylltwch â Gwasanaeth Llysoedd a Thribiwnlysoedd Gogledd Iwerddon am gyngor.

Mae sut y cewch benderfyniad ynghylch cynhaliaeth plant yn dibynnu ar p’un a yw’r rhiant arall yn byw mewn gwlad lle mae Cydorfodi Gorchmynion Cynhaliaeth (REMO) yn berthnasol. Gwiriwch y rhestr o wledydd REMO .

Os nad yw’r rhiant arall yn byw mewn gwlad REMO, ceisiwch gyngor cyfreithiol gan gyfreithiwr i gael gwybod a allwch orfodi’r penderfyniad ai peidio.

Os yw’r rhiant arall yn byw mewn gwlad REMO

Sut i wneud cais

Os yw’r rhiant arall yn byw mewn gwlad REMO, cysylltwch â’r Ganolfan Fusnes Gorfodi Cynhaliaeth (MEBC) drwy’r post neu e-bost.

Bydd y MEBC yn gofyn cwestiynau i chi i wirio eich bod yn gymwys. Os ydych yn gymwys, byddant yn anfon ffurflen gais a chanllawiau atoch i’ch helpu i wneud cais.

Yn dibynnu ar eich sefyllfa, efallai y bydd angen i chi fynychu gwrandawiad llys yn y DU neu dalu ffi’r llys. Bydd eich canllawiau ategol yn esbonio hyn yn fanylach.

Dywedwch wrth y MEBC os nad ydych eisiau i’r rhiant arall weld gwybodaeth benodol amdanoch chi, fel eich cyfeiriad.

Llenwch y ffurflen a’i hanfon yn ôl i’r MEBC gydag unrhyw ddogfennau ategol.

Cysylltwch â’r MEBC os oes gennych unrhyw gwestiynau.

Ar ôl ichi wneud cais

Bydd eich cais wedi’i lenwi yn cael ei anfon i’r llys yn y wlad lle mae’r rhiant arall yn byw.

Yna bydd y llys tramor yn penderfynu a ddylid talu (‘dyfarnu’) cynhaliaeth plant ai peidio. Gall hefyd benderfynu a ddylid gorfodi’r taliad ai peidio.

Gallwch gysylltu â’r MEBC i gael gwybod sut mae eich cais yn mynd rhagddo. Peidiwch â chysylltu â’r llys tramor.

Cysylltu â’r Ganolfan Fusnes Gorfodi Cynhaliaeth (MEBC)

Pan fyddwch yn cysylltu â’r MEBC, dywedwch wrthynt beth yw:

• eich enw llawn
• eich cyfeiriad e-bost
• eich rhif ffôn
• rhif yr achos, os oes gennych un

Os ydych yn gwneud cais am y tro cyntaf, bydd angen i chi hefyd ddweud wrthynt:

• ym mha wlad yr ydych yn byw
• ym mha wlad y mae’r rhiant arall yn byw

Gallwch dal orfodi penderfyniad cynhaliaeth plant os yw’r rhiant arall yn byw yn y DU ond rydych chi’n byw mewn gwlad arall.

Gwiriwch os ydych yn byw mewn gwlad sy’n gallu gorfodi penderfyniad cynhaliaeth plant a wnaed yn y Deyrnas Unedig. Gelwir hyn yn gwlad Cydorfodi Gorchmynion Cynhaliaeth (REMO).

Os ydych yn byw mewn gwlad REMO, gofynnwch i’r llys ble rydych yn byw i orfodi’r penderfyniad.

Efallai y byddwch dal yn gallu gorfodi penderfyniad os nad ydych yn byw mewn gwlad REMO. Ceisiwch gyngor cyfreithiol gan gyfreithiwr yn y wlad lle rydych chi’n byw neu yn y DU.

Efallai y gallwch wneud hawliad cynhaliaeth plant newydd yn hytrach na gorfodi un presennol os yw’r rhiant arall yn gweithio dramor i rai sefydliadau Prydeinig, er enghraifft:

• fel gwas sifil
• i Wasanaeth Llysgenhadol Ei Fawrhydi
• fel aelod o’r Lluoedd Arfog
• i gwmni wedi’i leoli a’i gofrestru yn y DU
• i GIG
• i awdurdod lleol

Sut i wneud cais

Ni allwch wneud cais yn uniongyrchol i’r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant. Mae’n rhaid i chi ddefnyddio’r gwasanaeth a chael cyfeirnod yn gyntaf.

Gallwch hefyd ddefnyddio’r gwasanaeth Cael cymorth i drefnu cynhaliaeth plant i gael gwybod beth yw’ch opsiynau ar gyfer talu am gynhaliaeth plant neu gael cynhaliaeth ar gyfer eich plentyn, gan gynnwys gwneud trefniant preifat eich hun.

Os ydych angen help i ddefnyddio’r gwasanaeth Cael cymorth i drefnu cynhaliaeth plant, cysylltwch â’r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant.

Os ydych wedi gwneud cais yn barod, cysylltwch â’r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant am gyngor.