Canllawiau

Talu ymddiriedolwyr: mathau eraill o daliadau i ymddiriedolwyr

Cyhoeddwyd 25 Ebrill 2025

Yn berthnasol i Gymru a Loegr

Mae bod yn ymddiriedolwr yn r么l wirfoddol yn gyffredinol. Dyma sy鈥檔 gwneud y sector elusennol yn unigryw ac yn hybu ymddiriedaeth a hyder mewn elusennau. O ganlyniad, mae ymateb allanol i dalu ymddiriedolwyr yn aml yn negyddol.

Mae鈥檙 canllawiau hyn yn ymwneud 芒 mathau arbennig o daliadau i ymddiriedolwyr. Darllenwch y canllawiau hyn i ddeall (ar gyfer y math o daliad yr ydych yn bwriadu ei wneud):

  • risgiau talu ymddiriedolwyr, er enghraifft beirniadaeth gyhoeddus
  • y rheolau y mae鈥檔 rhaid i chi eu dilyn gan gynnwys cael p诺er neu awdurdod (caniat芒d cyfreithiol)

Rhaid i chi ddilyn y rheolau hyd yn oed os yw鈥檙 trefniant o fudd i鈥檙 elusen.

Os nad ydych yn dilyn y rheolau, efallai y bydd yn rhaid i鈥檙 rhai a dderbyniodd y taliad, neu鈥檙 holl ymddiriedolwyr, ad-dalu鈥檙 elusen.

Dylech ddeall beth mae鈥檔 ei olygu i 鈥榙alu鈥� ymddiriedolwr. Mae鈥檔 golygu:

  • rhoi gwobrau ariannol 鈥� arian, cyflog, ffioedd, a/neu
  • rhoi buddion eraill, megis defnydd am ddim o offer neu eiddo neu fynediad am ddim i wasanaethau y mae鈥檔 rhaid i bobl dalu amdanynt fel arfer

Mae鈥檙 rheolau hefyd yn berthnasol:

  • os mai cwmni sy鈥檔 perthyn i鈥檙 elusen sy鈥檔 talu鈥檙 ymddiriedolwr
  • os yw鈥檔 berson neu鈥檔 sefydliad sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檙 ymddiriedolwr sy鈥檔 cael ei dalu (鈥榩erson cysylltiedig鈥�)

Mae鈥檔 bosibl y bydd yn rhaid i chi enwi鈥檙 ymddiriedolwr neu鈥檙 person cysylltiedig y gwnaethoch ei dalu a鈥檙 hyn y gwnaethoch ei dalu iddynt yng nghyfrifon eich elusen. Mae cyfrifon eich elusen yn dod yn wybodaeth gyhoeddus.

Mae鈥檙 canllawiau hyn yn gymwys i bob elusen.

Os ydych yn bwriadu talu ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig am sefyllfa nad yw wedi鈥檌 chynnwys yn y canllawiau hyn, cysylltwch 芒 ni.

Prynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig

Mae 4 prif gam wrth brynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig.

Os ydych yn bwriadu gwerthu neu brydlesu tir i ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig, darllenwch y canllawiaucywir.

Cam 1: Gwnewch y penderfyniad

Mae鈥檔 rhaid i chi, fel ymddiriedolwyr, ystyried ei fod er lles gorau鈥檙 elusen i brynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig. Mae hyn yn golygu ei fod yn fwy manteisiol i鈥檙 elusen na:

  • peidio 芒 phrynu neu rentu tir o gwbl, neu
  • prynu neu rentu tir nad yw鈥檔 eiddo i ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig

Rhaid i chi beidio 芒 phenderfynu prynu neu rentu oherwydd ei fod o fudd i鈥檙 person sy鈥檔 berchen ar y tir. Rhaid i chi hefyd fod yn glir bod y buddion yn gorbwyso鈥檙 risgiau. Meddyliwch am y risgiau a sut y byddwch yn eu rheoli. Er enghraifft:

  • y risg bod y pryniant wedi鈥檌 ysgogi, neu y gellid ei weld i fod, wedi鈥檌 ysgogi gan resymau heblaw lles gorau鈥檙 elusen
  • beirniadaeth o fewn neu鈥檙 tu allan i鈥檆h elusen. Gallai hyn ddod yn feirniadaeth gyhoeddus a gallai effeithio ar eich elusen a鈥檌 chyllid
  • ddim yn cydymffurfio 芒鈥檙 gofynion cyfreithiol
  • ymddiriedolwyr yn anghytuno a ddylid bwrw ymlaen
  • risgiau cyffredinol gyda phrynu neu rentu tir, neu鈥檙 tir dan sylw

Rhaid i chi reoli鈥檙 risgiau. Er enghraifft, drwy:

  • darllen y canllaw hwn a gwneud yn si诺r eich bod yn dilyn y rheolau
  • cydymffurfio 芒鈥檙 rheolau ar gwneud penderfyniadau gan ymddiriedolwyr
  • cael cyngor proffesiynol annibynnol am y tir, y costau a鈥檙 telerau
  • defnyddio gweithiwr proffesiynol, fel trawsgludwr
  • cadw cofnod llawn o pam y gwnaethoch eich penderfyniad
  • esbonio eich penderfyniad yn enwedig os caiff ei feirniadu鈥檔 gyhoeddus
  • dilyn y rheolau ar datgelu taliadau yng nghyfrifon eich elusen

Rheoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau

Pan fydd ymddiriedolwyr yn cael eu talu, mae ganddynt wrthdaro buddiannau bob tro y byddwch yn gwneud penderfyniadau am y taliad hwnnw

Wrth brynu neu rentu tir, bydd gan yr ymddiriedolwyr canlynol wrthdaro buddiannau:

  • yr ymddiriedolwr sy鈥檔 berchen ar y tir
  • unrhyw ymddiriedolwr sydd 芒 chysylltiad 芒 sefydliad sy鈥檔 berchen ar y tir, neu fuddiant ariannol ynddo
  • unrhyw ymddiriedolwr sydd 芒 pherthynas 芒鈥檙 person (yn uniongyrchol neu鈥檔 anuniongyrchol) sy鈥檔 berchen ar y tir. Mae hyn yn cynnwys lle maent:
    • yn rhyngddibynnol yn ariannol. Er enghraifft, partneriaid sydd 芒 chostau byw ar y cyd
    • heb fod yn rhyngddibynnol yn ariannol. Er enghraifft, mab neu ferch nad yw鈥檔 byw gyda鈥檙 ymddiriedolwr

Gallai amgylchiadau eraill olygu bod gan ymddiriedolwr wrthdaro buddiannau. Os nad ydych yn si诺r, gallwch gael cyngor cyfreithiol. Os oes amheuaeth, y peth mwyaf diogel i鈥檞 wneud fyddai trin yr ymddiriedolwr fel pe bai ganddo wrthdaro.

Gall fod mwy nag un ymddiriedolwr sy鈥檔 profi gwrthdaro. Gwnewch yn si诺r eich bod yn eu hadnabod i gyd.

Rhaid i chi reoli鈥檙 holl achosion o wrthdaro buddiannau pryd bynnag y byddant yn codi. Er enghraifft, y penderfyniad cyntaf i rentu a phenderfyniadau diweddarach i ymestyn y cytundeb i rentu. Darllenwch ein canllawiau am gwrthdaro buddiannau i鈥檆h helpu.

Mae鈥檔 rhaid i chi ddal i reoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau hyd yn oed os:

  • mae prynu neu rentu鈥檙 tir dan sylw o fudd i鈥檙 elusen
  • mae gennych b诺er neu awdurdod, fel yr eglurir yng ngham 2

Cam 2: Gwiriwch fod gennych b诺er neu awdurdod

Cyn i chi ymrwymo i鈥檙 contract, mae鈥檔 rhaid i chi gael p诺er neu awdurdod (caniat芒d cyfreithiol) i brynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig.

Mae hyn yn golygu gwirio dogfen lywodraethol eich elusen yn ofalus.

Yn yr adran hon, ystyr 鈥榞waharddiad鈥� yw unrhyw eiriad neu gymal yn y ddogfen lywodraethol sy鈥檔 nodi na all ymddiriedolwyr neu bersonau cysylltiedig:

  • gwerthu neu rentu tir i鈥檙 elusen neu
  • derbyn unrhyw fath o daliad neu fudd (neu 鈥榙芒l鈥�) gan yr elusen

Mae 鈥榗yn-ymddiriedolwr鈥� yn golygu ymddiriedolwr sydd:

  • wedi ymddiswyddo gyda鈥檙 bwriad o werthu neu brydlesu eu tir i鈥檙 elusen neu
  • wedi cymryd rhan (pan oedd yn ymddiriedolwr) ym mhenderfyniadau鈥檙 elusen i brynu neu rentu tir

Os, ar 么l darllen yr adran hon a gwirio eich dogfen lywodraethol, nad ydych yn si诺r, ceisiwch gyngor cyfreithiol.

Prynu neu rentu gan ymddiriedolwr neu gyn ymddiriedolwr

Os yw dogfen lywodraethol eich elusen yn cynnwys p诺er clir i brynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu gyn-ymddiriedolwr, gallwch ddefnyddio鈥檙 p诺er hwnnw.

Os yw鈥檔 nodi unrhyw reolau, rhaid i chi eu dilyn. Er enghraifft, efallai y bydd yn dweud bod yn rhaid i chi gael caniat芒d y Comisiwn Elusennau yn gyntaf. Gelwir hyn yn 鈥榖诺er amodol鈥�.

Bydd angen awdurdod gan y Comisiwn arnoch os yw eich dogfen lywodraethol:

  • heb ddweud unrhyw beth sy鈥檔 caniat谩u鈥檔 glir i鈥檙 elusen brynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu gyn-ymddiriedolwr, neu
  • yn cynnwys gwaharddiad

Prynu neu rentu gan berson cysylltiedig

i. Mae eich dogfen lywodraethol yn cynnwys p诺er

Os yw dogfen lywodraethol eich elusen yn darparu p诺er clir i brynu neu rentu tir gan berson cysylltiedig, gallwch ddefnyddio鈥檙 p诺er hwnnw.

Gwnewch yn si诺r eich bod chi鈥檔:

  • gwirio bod y p诺er yn cwmpasu鈥檙 berthynas rhwng yr ymddiriedolwr a鈥檙 person neu鈥檙 sefydliad rydych yn prynu neu鈥檔 rhentu ganddynt. Er enghraifft, os yw hwnnw鈥檔 gwmni ymddiriedolwr, rhaid i鈥檙 p诺er ganiat谩u鈥檔 glir i鈥檙 elusen brynu neu rentu tir gan gwmn茂au sy鈥檔 perthyn i ymddiriedolwyr. Os nad ydyw, darllenwch ii isod
  • dilyn unrhyw reolau a osodir gan y p诺er. Er enghraifft, efallai y bydd yn dweud bod yn rhaid i chi gael caniat芒d y Comisiwn Elusennau yn gyntaf. Gelwir hyn yn 鈥榖诺er amodol鈥�.

ii. Nid yw eich dogfen lywodraethol yn cynnwys p诺er

Darllenwch yr adran hon os yw eich dogfen lywodraethol:

  • heb ddweud dim byd o gwbl am brynu neu rentu tir gan berson cysylltiedig, neu
  • heb gynnwys p诺er y gallwch ei ddefnyddio. Er enghraifft, mae鈥檔 cynnwys p诺er sydd ond yn cynnwys priod ymddiriedolwyr ac rydych yn bwriadu prynu neu rentu gan rywun arall sy鈥檔 gysylltiedig ag ymddiriedolwr.

Bydd angen Awdurdod y Comisiwn arnoch os ydych yn prynu neu鈥檔 rhentu oddi wrth:

  • cwmni neu sefydliad y mae gan ymddiriedolwr fuddiant ariannol ynddo, neu y gall ymddiriedolwr dderbyn buddiant ariannol ohono o ganlyniad i鈥檙 trafodiad
  • unigolyn sy鈥檔 rhyngddibynnol yn ariannol gyda鈥檙 ymddiriedolwr. Er enghraifft, maent yn rhannu costau byw

Os nad ydynt yn rhyngddibynnol yn ariannol, neu os na fyddant yn derbyn budd ariannol, nid oes angen awdurdod arnoch cyn belled ag y gallwch reoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau.

iii. Mae eich dogfen lywodraethol yn cynnwys gwaharddiad

Bydd angen Awdurdod y Comisiwn arnoch pan:

  • 尘补别鈥檙 gwaharddiad yn cwmpasu鈥檙 berthynas rhwng yr ymddiriedolwr a鈥檙 person neu鈥檙 sefydliad rydych yn bwriadu prynu neu rentu ganddo, neu
  • nid yw鈥檙 gwaharddiad yn cwmpasu鈥檙 berthynas, ond rydych chi鈥檔 prynu neu鈥檔 rhentu gan:
    • cwmni neu sefydliad y mae gan ymddiriedolwr fuddiant ariannol ynddo, neu y gall ymddiriedolwr dderbyn buddiant ariannol ohono o ganlyniad i鈥檙 trafodiad, neu
    • person sy鈥檔 rhyngddibynnol yn ariannol gyda鈥檙 ymddiriedolwr

Os nad ydynt yn rhyngddibynnol yn ariannol, neu os na fyddant yn derbyn buddiant ariannol, nid oes angen awdurdod arnoch cyn belled ag y gallwch reoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau.

Gwneud cais am awdurdod y Comisiwn Elusennau

Os oes angen awdurdod y Comisiwn arnoch, bydd angen i chi ddweud y canlynol wrthym:

  • gan bwy rydych chi鈥檔 prynu neu鈥檔 rhentu
  • p鈥檜n a yw鈥檔 ymddiriedolwr, yn gyn ymddiriedolwr neu鈥檔 berson cysylltiedig
  • pan ydynt yn berson cysylltiedig, gyda phwy maen nhw鈥檔 gysylltiedig a sut maen nhw鈥檔 gysylltiedig
  • disgrifiad o鈥檙 tir
  • a gawsoch gyngor proffesiynol, megis gan cynghorydd dynodedig
  • pam mae prynu neu rentu鈥檙 tir neu鈥檙 eiddo er lles gorau鈥檙 elusen
  • y pris prynu neu rentu, sut y gwnaethoch benderfynu arno, a sut mae hyn a thelerau eraill er lles gorau鈥檙 elusen
  • pa opsiynau eraill a ystyriwyd gennych a pham y gwnaethoch eu diystyru
  • os ydych yn prynu, cadarnhewch na fydd yr ymddiriedolwr neu鈥檙 person cysylltiedig yn parhau i reoli鈥檙 tir ar 么l eich pryniant. Os bydd, pam a sut mae hyn er lles gorau鈥檙 elusen
  • y risgiau a sut y byddwch yn eu rheoli
  • sut y gwnaethoch reoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau
  • a yw ymddiriedolwyr eraill yn eich elusen yn cael eu talu; yr hyn a delir iddynt; a pha gyfran o ymddiriedolwyr eich elusen sy鈥檔 cael eu talu ar hyn o bryd
  • eich bod wedi gwneud y penderfyniad yn unol 芒 rheolau eich dogfen lywodraethol. Er enghraifft, bod cworwm yn y cyfarfod
  • a yw eich dogfen lywodraethol yn cynnwys p诺er gwahardd neu amodol

.

Os oes angen awdurdod arnoch oherwydd na allwch reoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau, bydd angen i chi:

  • darparu鈥檙 wybodaeth a restrir uchod ynghylch sut y gwnaethoch y penderfyniad a sut y mae er lles gorau鈥檙 elusen
  • dweud wrthym os oes gennych b诺er dogfen lywodraethol
  • dweud wrthym pam na allwch reoli鈥檙 gwrthdaro

Gwnewch un cais os oes angen awdurdod arnoch i brynu neu rentu tir ac i reoli gwrthdaro buddiannau.

Cam 3: Cwmn茂au elusennol

Darllenwch yr adran hon dim ond os yw鈥檆h elusen yn gwmni elusennol. Elusennau eraill, darllenwch cam 4.

Mae rheolau cyfraith cwmn茂au sy鈥檔 berthnasol i gwmn茂au sy鈥檔 trafod gyda chyfarwyddwyr a phobl neu sefydliadau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 nhw. Os yw cwmni yn elusen, y cyfarwyddwyr yw鈥檙 ymddiriedolwyr. Felly, gwiriwch a yw鈥檙 rheolau hyn yn berthnasol i鈥檙 hyn y mae eich elusen yn bwriadu ei wneud. Mynnwch gyngor cyfreithiol os oes ei angen arnoch.

Dyma enghreifftiau o beth i鈥檞 wirio:

  • 尘补别鈥檙 diffiniad o bwy sy鈥檔 鈥榖erson cysylltiedig鈥� yn wahanol o dan . Gwiriwch a yw hyn yn golygu bod angen i chi ddilyn rheolau ychwanegol
  • os oes rhaid i鈥檆h aelodau roi eu cymeradwyaeth i鈥檙 elusen (neu ei his-gwmni) brynu neu rentu tir gan ymddiriedolwr neu berson cysylltiedig oherwydd bod y trafodiad yn bodloni鈥檙 diffiniad o 鈥榓sed sylweddol heb fod yn arian parod鈥�

Os oes rhaid i鈥檆h aelodau roi eu cymeradwyaeth, bydd angen awdurdod y Comisiwn Elusennau arnoch o dan adran 201 o Ddeddf Elusennau 2011. Os oes angen hyn arnoch, mynnwch awdurdod y Comisiwn yn gyntaf; yna cymeradwyaeth eich aelodau.

Os penderfynwch ymgynghori 芒鈥檆h aelodau yn gyntaf, rhaid i鈥檞 penderfyniad ddatgan bod eu cymeradwyaeth yn amodol ar gael awdurdod adran 201 gan y Comisiwn.

Os oes angen awdurdod adran 201 arnoch, bydd angen i chi egluro:

  • pam mae angen yr awdurdod hwnnw arnoch; pa ofynion cyfraith cwmn茂au sy鈥檔 berthnasol
  • pam 尘补别鈥檙 trefniant er lles gorau鈥檙 elusen.

.

Cam 4

Ar gyfer pob elusen, darllenwch y canllawiau ar:

Talu ymddiriedolwr am waith sydd eisoes wedi鈥檌 wneud i鈥檆h elusen

Mewn amgylchiadau eithriadol gall elusen wneud cais i鈥檙 Comisiwn Elusennau am awdurdod os:

  • mae ymddiriedolwr wedi gwneud gwaith i鈥檙 elusen, a
  • 尘补别鈥檙 elusen yn dymuno talu neu wedi talu鈥檙 ymddiriedolwr am y gwaith, a
  • nid oes gan yr elusen y p诺er i dalu鈥檙 ymddiriedolwr

Pe byddai鈥檙 Comisiwn yn rhoi awdurdod, byddai hyn yn caniat谩u i鈥檙 ymddiriedolwr:

  • cael eu talu am y gwaith y maent wedi鈥檌 wneud, neu
  • cadw taliad y maent eisoes wedi鈥檌 dderbyn

Dim ond os yw鈥檔 penderfynu y byddai鈥檔 annheg neu鈥檔 anghyfartal i鈥檙 ymddiriedolwr beidio 芒 chael ei dalu am y gwaith y mae wedi鈥檌 gwblhau y gall y Comisiwn roi awdurdod.

Gwiriwch eich dogfen lywodraethol cyn i chi wneud cais am awdurdod. Fel arfer byddwn ni ond yn ystyried cais lle nad oes awdurdod arall ar gyfer y taliad. Er enghraifft, ni fyddem fel arfer yn ystyried cais os:

  • mae dogfen lywodraethol elusen yn caniat谩u鈥檙 taliad, neu
  • gallai y p诺er statudol i dalu ymddiriedolwr am ddarparu nwyddau neu wasanaethau i鈥檙 elusen gael ei ddefnyddio.

Pwy all wneud cais am awdurdod

Gall yr elusen neu鈥檙 ymddiriedolwr a gwblhaodd y gwaith wneud cais am awdurdod.

Gall yr ymddiriedolwr fod yn:

  • ymddiriedolwr presennol
  • cyn ymddiriedolwr, ond mae鈥檔 rhaid ei fod wedi bod yn ymddiriedolwr pan wnaethant y gwaith

Beth allwch chi wneud cais amdano

Dim ond am waith y mae ymddiriedolwr eisoes wedi鈥檌 gwblhau y gallwch wneud cais.

Os yw鈥檆h elusen eisiau i鈥檙 ymddiriedolwr barhau 芒鈥檙 gwaith, a thalu鈥檙 ymddiriedolwr am y gwaith hwnnw, bydd angen i chi naill ai (cyn i鈥檙 ymddiriedolwr wneud gwaith pellach):

  • defnyddio鈥檙 p诺er statudol a grybwyllir uchod neu
  • cael awdurdod y Comisiwn

Yr hyn y mae鈥檔 rhaid i鈥檙 Comisiwn Elusennau ei ystyried

Rhaid i ni ystyried sawl ffactor wrth wneud ein penderfyniad. Mae鈥檙 rhain yn cynnwys a fyddai awdurdodi taliad am waith a wnaed eisoes, oherwydd nad oedd y p诺er cywir gan yr elusen, yn annog ymddiriedolwyr i dorri eu dyletswyddau ymddiriedolwr.

Felly byddwn yn ystyried ystod o wybodaeth a thystiolaeth gennych chi, gan gynnwys:

  • y gwaith a wnaethpwyd, a pham yr oedd ei angen
  • sut y penderfynoch y dylai鈥檙 ymddiriedolwr gyflawni鈥檙 gwaith
  • sut y penderfynoch ar y gyfradd dalu
  • a yw鈥檙 ymddiriedolwr a gyflawnodd y gwaith yn derbyn y tor-ddyletswydd
  • pam na chawsoch chi awdurdod cyn i鈥檙 ymddiriedolwr wneud y gwaith
  • sut y bydd yr elusen yn sicrhau nad yw鈥檙 sefyllfa hon yn digwydd eto, megis cael polisi neu hyfforddiant ychwanegol am daliadau ymddiriedolwyr

Gwneud cais am awdurdod y Comisiwn Elusennau

Os ydych yn gwneud cais, bydd angen i chi ddarparu鈥檙 wybodaeth ganlynol:

  • eich enw a鈥檆h r么l
  • enw鈥檙 ymddiriedolwr a wnaeth y gwaith
  • disgrifiad o鈥檙 gwaith: pam roedd ei angen, ac a fyddai鈥檙 elusen 鈥� pe na bai鈥檙 ymddiriedolwr wedi鈥檌 gyflawni 鈥� wedi talu rhywun arall i鈥檞 wneud
  • cadarnhad bod y gwaith y tu hwnt i ddyletswyddau arferol yr ymddiriedolwr fel ymddiriedolwr
  • tystiolaeth bod yr ymddiriedolwr wedi gwneud y gwaith (fel eu hanfoneb) a chadarnhad gan yr ymddiriedolwyr eraill bod yr ymddiriedolwr wedi gwneud y gwaith
  • y sgil sydd ei angen i wneud y gwaith a chadarnhad bod gan yr ymddiriedolwr y sgil hwnnw, megis cymwysterau neu brofiad perthnasol
  • faint wnaethoch chi ei dalu i鈥檙 ymddiriedolwr neu鈥檔 dymuno ei dalu
  • sut y penderfynoch ar y swm hwn a pham rydych yn ystyried bod hyn yn rhesymol. Er enghraifft, drwy gyfeirio at gyfradd fesul awr neu ddiwrnod neu ddyfynbrisiau a gawsoch am yr un gwaith gan rywun nad yw鈥檔 ymddiriedolwr
  • a wnaethoch chi reoli鈥檙 gwrthdaro buddiannau wrth benderfynu talu鈥檙 ymddiriedolwr
  • a yw dogfen lywodraethol yr elusen yn gwahardd y taliad
  • cadarnhad nad oes gan yr elusen b诺er yn ei dogfen lywodraethol i dalu鈥檙 ymddiriedolwr
  • pam na allech ddefnyddio鈥檙 p诺er statudol
  • pam na chawsoch chi awdurdod cyn i鈥檙 ymddiriedolwr wneud y gwaith
  • a yw鈥檙 ymddiriedolwr yn derbyn atebolrwydd am dor-ddyletswydd
  • pa gamau y 尘补别鈥檙 elusen wedi鈥檜 cymryd i osgoi鈥檙 un sefyllfa rhag digwydd eto
  • pam y byddai鈥檔 annheg neu鈥檔 anghyfartal i鈥檙 ymddiriedolwr beidio 芒 chael ei dalu neu beidio 芒 chadw taliad
  • a yw鈥檙 ymddiriedolwr neu鈥檙 elusen wedi gwneud cais am y math hwn o daliad o鈥檙 blaen a鈥檙 canlyniad
  • a yw鈥檙 holl ymddiriedolwyr yn cefnogi鈥檙 cais. Ni fyddem fel arfer yn ystyried cais pe na bai鈥檙 ymddiriedolwyr eraill yn ei gefnogi. Fel arfer byddem eisiau copi o benderfyniad yr ymddiriedolwyr, neu gofnodion y cyfarfod perthnasol, gyda鈥檆h cais.

Bydd angen i chi hefyd gadarnhau bod y wybodaeth a ddarparwyd gennych yn gywir. Dylech fod yn ymwybodol ei bod yn drosedd o dan adran 60 o Ddeddf Elusennau 2011 i ddarparu gwybodaeth ffug neu gamarweiniol yn fwriadol neu鈥檔 ddi-hid.

I wneud cais, e-bostiwch: equitableallowance@charitycommission.gov.uk

Darllenwch hysbysiad preifatrwydd y Comisiwn: Siarter gwybodaeth bersonol.

Taliadau bach neu honoraria

Mae鈥檙 adran hon yn ymwneud 芒 gwneud taliadau bach neu honoraria gan ddefnyddio cronfeydd yr elusen. Er enghraifft:

  • i ymddiriedolwr sy鈥檔 ymddeol i ddiolch iddynt am eu gwasanaeth i鈥檙 elusen
  • i ymddiriedolwr am gyflawni r么l fel clerc

Rhaid i chi ystyried ei fod er lles gorau鈥檙 elusen i wneud taliadau o鈥檙 fath. Ystyriwch y risgiau. Er enghraifft, efallai na fydd defnyddio arian yr elusen i wneud y taliadau hyn yn boblogaidd gyda鈥檆h buddiolwyr, aelodau neu gefnogwyr.

Fel arfer nid oes angen awdurdod gan y Comisiwn Elusennau arnoch os yw eich taliad yn 鈥榝ach鈥�. Mae hyn yn golygu:

  • ar gyfer elusennau nad ydynt yn gwmn茂au, taliad unigol o 拢1000 neu lai neu
  • ar gyfer elusennau sy鈥檔 gwmn茂au, taliad unigol o 拢200 neu lai a
  • lle na fydd cyfanswm taliadau i bob ymddiriedolwr yn yr elusen - cwmni neu heb fod yn gwmni - yn ystod y flwyddyn ariannol yn fwy na 拢1000. (Nid yw hyn yn cynnwys treuliau ymddiriedolwyr)

Os yw鈥檆h elusen yn gwmni, a鈥檆h bod yn dymuno rhoi taliad neu fudd i ymddiriedolwr mewn cysylltiad 芒鈥檌 ymddeoliad o fwy na 拢200 (neu ), rhaid i chi:

  • cael awdurdod y Comisiwn Elusennau o dan adran 201 o鈥檙 Ddeddf Elusennau
  • yna o dan gyfraith cwmn茂au gael eich aelodau i roi eu cymeradwyaeth

Os byddwch yn gofyn i鈥檆h aelodau ei gymeradwyo yn gyntaf, rhaid i鈥檞 penderfyniad ddatgan bod hyn yn amodol ar gael awdurdod adran 201 gan y Comisiwn Elusennau.

.

Cofnodwch eich penderfyniadau

Ar gyfer pob math o daliadau ymddiriedolwyr, cadwch gofnod llawn o鈥檆h penderfyniadau a鈥檙 rhesymau drostynt. Er enghraifft, yng nghofnodion y cyfarfod perthnasol. Gall hyn helpu i ddangos eich bod wedi dilyn y rheolau.

Cadwch gofnod o unrhyw awdurdod a gawsoch gan y Comisiwn Elusennau.

Datgelwch daliadau ymddiriedolwyr yng nghyfrifon eich elusen

Elusennau sy鈥檔 paratoi cyfrifon croniadau

Rhaid i gyfrifon eich elusen roi manylion penodol am daliadau a buddion eraill i ymddiriedolwyr ac unigolion cysylltiedig. Gwiriwch y neu ceisiwch gyngor proffesiynol.

Mae SORP yn esbonio鈥檙 rheolau cyfrifyddu ar gyfer elusennau sy鈥檔 paratoi cyfrifon croniadau.

Elusennau sy鈥檔 paratoi cyfrifon derbyniadau a thaliadau

Dylech gynnwys manylion y taliadau a wnaethoch i ymddiriedolwyr ac unigolion cysylltiedig. Er enghraifft, pwy wnaethoch chi ei dalu, pam y gwnaethoch eu talu, beth wnaethoch chi eu talu, a鈥檙 p诺er neu鈥檙 awdurdod ar gyfer y taliad.

Gwiriwch pa math o gyfrifon y mae鈥檔 rhaid i鈥檆h elusen ei baratoi.