Canllawiau

Diogelu ac amddiffyn pobl ar gyfer elusennau ac ymddiriedolwyr

Beth i'w wneud i warchod pobl sy'n dod i gysylltiad 芒'ch elusen trwy ei gwaith rhag cael eu cam-drin neu rhag unrhyw fath o gamdriniaeth.

Yn berthnasol i Gymru a Loegr

Rheoli鈥檙 risgiau

Dylai diogelu pobl a chyfrifoldebau diogelu fod yn flaenoriaeth lywodraethu i bob elusen. Mae鈥檔 rhan sylfaenol o weithredu fel elusen er budd y cyhoedd.

Fel rhan o gyflawni鈥檆h dyletswyddau fel ymddiriedolwr, boed yn gweithio ar-lein neu wyneb yn wyneb, mae鈥檔 rhaid i chi gymrydcamau rhesymol i ddiogelu rhag niwed, y rhai sy鈥檔 dod i gyswllt 芒鈥檆h elusen.

Mae hyn yn cynnwys:

  • pobl sy鈥檔 elwa o waith eich elusen

  • staff

  • gwirfoddolwyr

  • pobl eraill sy鈥檔 dod i gyswllt 芒鈥檆h elusen trwy ei gwaith

Bydd y Comisiwn Elusennau yn dwyn ymddiriedolwyr i gyfrif os fydd pethau鈥檔 mynd o chwith a bydd yn gwirio bod ymddiriedolwyr wedi dilyn y canllaw hwn yn ogystal a鈥檙 gyfraith. Mae disgwyl i ymddiriedolwyr gymryd cyfrifoldeb am unioni pethau.

Bydd y Comisiwn yn cyfeirio pryderon at asiantaethau diogelu perthnasol lle bod angen er mwyn cymryd camau pellach gan nad yw鈥檔 gorff enwebedig sydd 芒鈥檙 p诺er i roi deddfwriaeth diogelu ar waith.

Dylai ymddiriedolwyr hyrwyddo diwylliant agored a chadarnhaol a sicrhau bod pawb sy鈥檔 gysylltiedig yn teimlo y gallant adrodd am bryderon, yn hyderus y byddent yn cael eu clywed ac yr ymatebir iddynt.

Rydym yn disgwyl i bob ymddiriedolwr sicrhau bod eu helusen:

  • gyda polis茂au a gweithdrefnau priodol yn eu lle, sy鈥檔 cael eu dilyn gan bob ymddiriedolwr, gwirfoddolwr a buddiolwr

  • yn sicrhau bod pobl yn addas i weithredu yn eu rolau

  • yn gwybod sut i adnabod ac ymdrin 芒 phryderon mewn modd llawn ac agored

  • gyda system glir o atgyfeirio neu adrodd i asiantaethau perthnasol cyn gynted ag y caiff pryderon eu hamau neu eu nodi

  • yn nodi risgiau a sut y byddant yn cael eu rheoli mewn cofrestr risg a adolygir yn rheolaidd

  • yn dilyn canllawiau statudol, canllawiau arfer da a deddfwriaeth sy鈥檔 berthnasol i鈥檞 helusen: mae鈥檙 canllaw hwn yn cysylltu 芒鈥檙 prif ffynonellau gwybodaeth

  • yn gyflym i ymateb i bryderon ac yn cynnal ymchwiliadau priodol

  • ddim yn anwybyddu niwed neu鈥檔 bychanu methiannau

  • gyda fwrdd ymddiriedolwyr cytbwys ac nid yw鈥檔 gadael i un ymddiriedolwr ddominyddu y gwaith 鈥 dylai ymddiriedolwyr gyd-weithio

  • yn sicrhau bod diogelu pobl rhag niwed yn ganolog i鈥檞 diwylliant

  • gyda digon o adnoddau, gan gynnwys staff/gwirfoddolwyr/ymddiriedolwyr hyfforddedig ar gyfer diogelu ac amddiffyn pobl

  • yn cynnal adolygiadau cyfnodol o bolis茂au, gweithdrefnau ac arferion diogelu

Darllenwch i gael cyngor ar sut i ddechrau diogelu.

Darllenwch y i gael cyngor arfer gorau gan gynnwys gwybodaeth ar ddiogelu.

Darllenwch i gael cymorth ar ddatblygu arfer da ar lywodraethu.

Os ydych yn gweithio gyda phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg mae mwy o ofynion cyfreithiol diogelu. Mae鈥檔 rhaid i chi wirio os yw鈥檙 gofynion hyn yn gymwys i鈥檆h elusen. Os ydynt, rhaid i chi weithio y tu fewn iddynt.

Mathau o Risgiau a Niwed

Boed ar-lein neu wyneb yn wyneb, mae niwed a risgiau y mae鈥檔 rhaid i chi fod yn wyliadwrus iddynt yn cynnwys:

  • aflonyddu rhywiol, cam-drin a chamfanteisio

  • camfanteisio troseddol

  • diwylliant elusen, a all ganiat谩u ymddygiad gwael ac atebolrwydd gwael

  • pobl yn camddefnyddio safle o ymddiriedaeth sydd ganddynt o fewn elusen

  • bwlio neu aflonyddu

  • iechyd a diogelwch

  • ecsbloetio masnachol

  • cam-drin seiber

  • gwahaniaethu ar unrhyw un o鈥檙 seiliau yn Neddf Cydraddoldeb 2010

  • pobl yn targedu eich elusen

  • toriadau data, gan gynnwys y rhai o dan Reoliadau Diogelu Data Cyffredinol (GDPR)

  • triniaeth esgeulus

  • cam-drin domestig

  • hunan-esgeuluso

  • cam-drin corfforol neu emosiynol

  • eithafiaeth a radicaleiddio

  • priodas gorfodol

  • caethwasiaeth fodern

  • masnachu pobl

  • anffurfio organau cenhedlu benywod

Polis茂au, gweithdrefnau ac arferion mae angen i chi gael

Dylai polis茂au a gweithdrefnau eich elusen ar gyfer amddiffyn pobl a diogelu:

  • gael eu rhoi ar waith

  • fod yn ymatebol i newid

  • gael eu adolygu yn 么l yr angen, bob amser ar 么l digwyddiad difrifol ac o leiaf unwaith y flwyddyn

  • fod ar gael i鈥檙 cyhoedd

  • gydymffurfio 芒鈥檙 holl ddeddfwriaeth berthnasol, gan nodi y gall hyn amrywio yn dibynnu ar gyda phwy rydych yn gweithio

Sicrhewch bod pob ymddiriedolwr, staff, gwirfoddolwr, partner a buddiolwr yn ymwybodol o鈥檆h polis茂au. Mae angen iddynt i gyd wybod sut i鈥檞 cymhwyso.

Yn eich polis茂au eglurwch sut y byddwch yn:

  • amddiffyn pobl rhag niwed

  • sicrhau bod pobl yn gallu codi pryderon diogelu

  • ymdrin 芒 honiadau neu ddigwyddiadau

  • ymateb, gan gynnwys adrodd i鈥檙 awdurdodau perthnasol

Mae maint y manylion yn eich polis茂au yn dibynnu ar yr hyn mae eich elusen yn gwneud, ble mae鈥檔 gweithredu, ac os yw鈥檔 gweithredu鈥檔 bersonol neu ar-lein a lefel y risg.

Defnyddiwch ganllawiau i helpu gyda鈥檆h polis茂au a鈥檆h gweithdrefnau, gan gynnwys y dolenni i ffynonellau cymorth penodol ar y dudalen hon. Derbynwch gyngor arbenigol neu broffesiynol os oes ei angen arnoch.

Cod ymddygiad

Os oes gennych chi staff neu wirfoddolwyr, mae鈥檔 rhaid i chi gael cod ymddygiad clir sy鈥檔 nodi:

  • diwylliant a gwerthoedd eich elusen

  • sut y dylai pobl yn eich elusen ymddwyn

.

Darllenwch NCVO i gael cymorth gyda pholis茂au ar adnabod a datrys materion moesegol wrth ystyried eich cod ymddygiad.

Polis茂au eraill mae angen i chi gael

Hefyd, mae angen i chi sicrhau bod gan eich elusen:

  • drefniadau iechyd a diogelwch addas ar waith

  • bolis茂au cymorth cyntaf, diogelwch t芒n a diogelwch digidol mae pawb yn deall

  • bolis茂au lles, disgyblaeth a chwythu鈥檙 chwiban ar gyfer staff os oes gennych rai

  • proses gwyno ar gyfer defnyddwyr ac eraill sydd 芒 phryderon

Gwirio polis茂au, gweithdrefnau ac arferion eich elusen

Rhaid i ymddiriedolwyr fod yn sicr bod yr holl bolis茂au, gweithdrefnau ac arferion yn cael eu gwirio a鈥檜 herio er mwyn sicrhau eu bod yn addas at y dibenion. Rhaid i chi sicrhau bod eich elusen:

  • yn gweithio o fewn yr holl ganllawiau statudol perthnasol

  • yn cadw cofnodion cywir

  • yn parhau i fod yn ymwybodol o faterion cyfoes, tueddiadau a them芒u a sut y gall y rhain ddylanwadu ar eich polis茂au a鈥檆h arferion

  • yn cydymffurfio 芒鈥檌 pholis茂au a鈥檌 gweithdrefnau, yn ogystal ag arfer da a deddfwriaeth

  • diweddaru polis茂au a gweithdrefnau er mwyn adlewyrchu newidiadau i ofynion statudol, arfer da a materion cyfoes

Dylai fod gan bob ymddiriedolwr trosolwg glir o sut mae diogelu ac amddiffyn pobl rhag niwed yn cael eu rheoli o fewn eu helusen. Mae hyn yn golygu bod angen i chi fonitro eich perfformiad, nid yn unig gan ddefnyddio ystadegau, ond gyda gwybodaeth ategol, fel adroddiadau ansoddol. Bydd hyn yn eich helpu i ddeall them芒u cyffredin, nodi risgiau a bylchau fel y gallwch sicrhau eu bod yn cael sylw.

Os byddwch yn newid y ffordd rydych yn gweithio, megis gweithio mewn maes newydd neu mewn ffordd wahanol, dylech:

  • adolygu eich polis茂au presennol a sicrhau eu bod yn addas

  • ystyried os oes angen unrhyw bolis茂au ychwanegol er mwyn cwmpasu unrhyw sefyllfaoedd neu risgiau newydd

  • gofnodi鈥檙 trafodaethau a鈥檙 penderfyniadau hyn fel rhan o鈥檆h gweithdrefnau rheoli risg

Gall ymddiriedolwyr ddefnyddio nifer o bethau er mwyn helpu gyda鈥檜 gwirio a鈥檜 sicrwydd, gan gynnwys:

  • cofnodi鈥檙 risgiau a wynebir gan eich elusen a sut y caiff y rhain eu rheoli

  • siarad 芒 phobl yn eich elusen a buddiolwyr er mwyn sicrhau eu bod yn deall sut i godi pryderon ac i dderbyn adborth ar brofiadau blaenorol

  • cynnal gwiriadau ar unrhyw safleoedd y gall eich elusen weithio ynddynt a gweld unrhyw waith papur angenrheidiol

  • gweithio gydag asiantaethau statudol a phartneriaid

  • gosod cynlluniau hyfforddi ar gyfer ymddiriedolwyr, staff a gwirfoddolwyr ar ddiogelu ac amddiffyn pobl rhag niwed

  • cofnodi unrhyw wrthdaro buddiannau posibl ar unrhyw lefel

  • cael eitem sefydlog ar yr agenda ar ddiogelu ac amddiffyn pobl rhag niwed mewn cyfarfodydd

  • adolygu sampl o bryderon y gorffennol er mwyn nodi unrhyw wersi i鈥檞 dysgu a sicrhau eu bod yn cael eu trin yn briodol

  • trefnu adolygiadau neu arolygiadau allanol

Cael gwiriadau ar ymddiriedolwyr, staff a gwirfoddolwyr

Rhaid i chi sicrhau bod ymddiriedolwyr, staff a gwirfoddolwyr yn addas ac yn gallu gweithredu yn gyfreithiol yn eu swyddi. Mae hyn yn cynnwys pobl o dramor neu sy鈥檔 gweithio dramor.

Efallai y bydd angen i chi dderbyn:

  • gwiriadau cofnodion troseddol

  • geirda a gwiriadau ar fylchau mewn hanes gwaith

  • cadarnhad bod staff yn gallu gweithio yn y DU

  • gwiriadau iechyd

Y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd (DBS) 鈥 gwiriadau cofnodion troseddol

Dylech ystyried os dylech ddefnyddio gwiriadau DBS fel rhan o鈥檆h ystod eang o wiriadau ar ymddiriedolwyr, staff a gwirfoddolwyr. Dylid eu defnyddio ochr yn ochr 芒 geirdaon a chyfweliadau er mwyn rhoi golwg eang a gwybodus i chi er mwyn rheoli鈥檙 risg o gamdriniaeth neu niwed. Dylech adolygu pa wiriadau sydd eu hangen wrth i鈥檆h elusen esblygu neu wrth i rolau unigol newid.

Mae llawer o swyddi鈥檔 gymwys ar gyfer gwiriadau DBS lefel safonol neu uwch, fel y rhai sy鈥檔 gweithio:

  • gyda phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg o dan rai amgylchiadau

  • mewn cyfrifyddiaeth/cyllid

  • yn y proffesiwn cyfreithiol

  • gydag anifeiliaid, er o fewn amgylchiadau cyfyngedig

Dylai ymddiriedolwyr asesu risg pob r么l gan ystyried yr amgylchedd gwaith er mwyn penderfynu os ydynt yn gymwys i gael gwiriad ac os felly, ar ba lefel.

Sicrhewch wiriad safonol, manylach neu uwch bob amser gyda rhestr waharddedig gan y DBS pan fydd r么l yn gymwys ar gyfer un.

Nid yw pob r么l sy鈥檔 gweithio gyda phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg yn gymwys i gael gwiriad safonol neu uwch. Dylech gael gwiriad sylfaenol os yw eich asesiad risg yn pennu ei fod yn briodol.

Darganfyddwch pa wiriadau sydd ar gael gan y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd (DBS).

Defnyddiwch y DBS gwiriwr cymhwyster a taflenni canllaw er mwyn penderfynu pa wiriadau i鈥檞 cynnal.

Os gofynnwch am gofnodion troseddol mae鈥檔 rhaid bod gennych bolisi ar waith sy鈥檔 nodi sail gyfreithlon ac amod ar gyfer prosesu鈥檙 wybodaeth hon, er mwyn cydymffurfio 芒鈥檙 .

Rhaid i elusen sy鈥檔 defnyddio gwybodaeth o鈥檙 DBS hefyd gael polisi ar recriwtio cyn-droseddwyr, er mwyn cydymffurfio 芒 Chod Ymarfer y DBS. Mae gan y DBS ganllawiau ar hyn.

Ystyriwch ofyn i ymgeiswyr DBS gofrestru gyda鈥檙 Gwasanaeth Diweddaru neu ystyried cynnal gwiriadau DBS pellach yn rheolaidd.

Mae gan ganllawiau ar ddelio 芒 gwiriadau DBS ac asesiadau risg cofnodion troseddol.

Pobl o dramor

Mae鈥檔 broses wahanol i gael gwiriadau ar gyfer ymddiriedolwyr, staff neu wirfoddolwyr o dramor.

Darllenwch y canllawiau ar gael gwiriadau i bobl o dramor.

Gallwch ymuno 芒鈥檙 i gael gwiriadau ychwanegol ar staff rhyngwladol.

Anfon gweithwyr dramor

Ble na allwch gael gwiriad DBS ar gyfer rhywun sy鈥檔 mynd i weithio dramor, efallai y gallant .

Diarddeliad awtomatig

Peidiwch 芒 phenodi unrhyw un sydd wedi cael ei anghymhwyso fel ymddiriedolwr neu i swydd uwch reolwr (ar lefel prif weithredwr neu gyfarwyddwr cyllid).

Canllawiau ar ddiarddeliad a gwiriadau i鈥檞 gwneud.

Amddiffyn gwirfoddolwyr a staff

Os oes gan eich elusen wirfoddolwyr neu staff, mae angen i chi eu diogelu rhag niwed.

Rhaid cael polis茂au a gweithdrefnau clir ar:

  • fwlio ac aflonyddu a

  • chwythu鈥檙 chwiban

Darllenwch . Mae Adran 7 yr adroddiad yn archwilio sut y gellir creu ddiwylliant o fwlio ac mae鈥檔 rhoi chwech argymhelliad er mwyn creu systemau mwy diogel i frwydro yn erbyn hyn.

Mae angen i chi gael yswiriant digonol ar gyfer yr unigolion a鈥檙 gweithgareddau dan sylw.

Elusennau ac yswiriant.

Diogelu plant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg

Os yw鈥檆h elusen yn gweithio gyda phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg, naill ai ar-lein neu鈥檔 bersonol, dylech:

  • sefydlu polis茂au a gweithdrefnau diogelu priodol ble mae鈥檙 holl ymddiriedolwyr, staff a gwirfoddolwyr yn eu dilyn, sy鈥檔 cyd-fynd 芒 pholis茂au a gweithdrefnau partneriaeth diogelu neu fwrdd diogelu plant neu oedolion eich awdurdod lleol

  • sicrhau bod yr holl staff a gwirfoddolwyr yn cael hyfforddiant rheolaidd ar amddiffyn plant neu weithio gydag oedolion sy鈥檔 wynebu risg

  • penodi arweinydd diogelu i weithio gyda phartneriaethau neu fyrddau diogelu eich awdurdod lleol a/neu greu cynllun ar gyfer ymateb i bryderon dramor

  • rheoli pryderon, cwynion, chwythu鈥檙 chwiban a honiadau sy鈥檔 ymwneud ag amddiffyn plant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg yn effeithiol

  • cael polis茂au clir pan fydd angen gwneud gwiriadau DBS, sut rydych yn asesu lefel y gwiriad sydd ei angen a sut rydych yn trin y wybodaeth

Rhaid i chi ddilyn deddfwriaeth a chanllawiau perthnasol.

Nodwch bartneriaeth neu fwrdd diogelu plant neu oedolion eich awdurdod lleol.

Maent yn:

  • cydlynu diogelu a hyrwyddo lles plant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg yn yr ardal

  • cyhoeddi polis茂au a gweithdrefnau ar gyfer diogelu mae鈥檔 rhaid i chi ddilyn

Gallwch ddod o hyd i鈥檆h partneriaeth neu fwrdd awdurdod lleol ar-lein.

Diogelu plant

Mae dyletswyddau diogelu plant yn berthnasol i unrhyw elusen sy鈥檔 gweithio gydag, neu鈥檔 dod i mewn i gysylltiad ag, unrhyw un o dan 18 oed.

a gan yr NSPCC ar gyfer diogelu plant. Mae diogelu plant yn golygu:

  • amddiffyn plant rhag camdriniaeth

  • atal niwed i iechyd neu ddatblygiad plant

  • sicrhau bod plant yn tyfu i fyny gyda darpariaeth gofal diogel ac effeithiol

  • cymryd camau i alluogi bod pob plentyn a pherson ifanc yn cael y canlyniadau gorau

Yng Nghymru

Diogelu oedolion sy鈥檔 wynebu risg

Mae diogelu oedolion sy鈥檔 wynebu risg yn golygu amddiffyn eu hawl i fyw鈥檔 ddiogel ac yn rhydd rhag camdriniaeth ac esgeulustod. Gall fod gan eich elusen ymddiriedolwyr, staff, gwirfoddolwyr, buddiolwyr neu gysylltiadau eraill sy鈥檔 cael eu adnabod fel oedolion sy鈥檔 wynebu risg.

Mae dyletswyddau diogelu oedolion sy鈥檔 wynebu risg yn berthnasol i unrhyw elusen sy鈥檔 gweithio gydag unrhyw un 18 oed neu h欧n sydd:

  • ag anghenion gofal a chymorth (pe bai鈥檙 awdurdod lleol yn diwallu unrhyw un o鈥檙 anghenion hynny neu peidio); ac

  • yn profi, neu mewn perygl o dderbyn, camdriniaeth neu esgeulustod; ac

  • o ganlyniad i鈥檙 anghenion gofal a chymorth hynny yn methu ag amddiffyn eu hunain rhag y risg o gamdriniaeth neu esgeulustod, neu鈥檙 profiad o hynny.

Gall oedolyn sy鈥檔 wynebu risg o gael ei gam-drin:

  • gael salwch sy鈥檔 effeithio ar iechyd meddwl neu gorfforol

  • fod ag anabledd dysgu

  • ddioddef o broblemau cyffuriau neu alcohol

  • fod yn fregus

Yng Nghymru

Gweithredu ar-lein

Mae gweithredu ar-lein yn cynnwys risgiau diogelu penodol sy鈥檔 gysylltiedig ag amddiffyn pobl rhag cam-drin a diogelu gwybodaeth sensitif. Rhaid i chi sicrhau bod y rhain yn cael eu rheoli a鈥檜 hadlewyrchu yn eich polis茂au a鈥檆h arferion.

  • Cynnwys: oes gan eich elusen reolaeth ddigonol dros ei wefan a鈥檌 chyfrifon cyfryngau cymdeithasol? Pwy all bostio gwybodaeth ac a yw鈥檙 holl gynnwys yn addas ar gyfer eich elusen?

  • Cysylltiad: sut mae pobl yn siarad 芒鈥檌 gilydd wrth ddefnyddio eich gwasanaethau ar-lein a sut ydych chi鈥檔 cadw defnyddwyr yn ddiogel? A oes angen cyfrineiriau ar bobl i gael mynediad at wasanaethau?

  • Ymddygiad: sut ydych chi鈥檔 monitro鈥檙 hyn y mae pobl yn gwneud, dweud ac yn rhannu wrth ddefnyddio eich gwasanaethau?

Rhaid i chi fod yn fodlon bod eich elusen yn nodi ac yn rheoli risgiau:

  • byddwch yn hyderus bod gwirfoddolwyr, staff ac ymddiriedolwyr yn deall sut i gadw eu hunain yn ddiogel ar-lein. Gallwch ddefnyddio gosodiadau preifatrwydd uchel a rhoi mynediad drwy cyfrinair i gyfarfodydd er mwyn cefnogi hyn

  • sicrhewch fod y gwasanaethau ar-lein a ddarperir gennych yn addas ar gyfer eich defnyddwyr. Er enghraifft, defnyddiwch gyfyngiadau oedran a chynigiwch amddiffyniad cyfrinair er mwyn helpu i gadw pobl yn ddiogel

  • sicrhewch eich bod yn gwybod bod y gwasanaethau y mae eich elusen yn eu defnyddio ac yn eu darparu yn ddiogel ac yn unol 芒 chod ymddygiad eich elusen

  • diogelwch data personol pobl a dilynwch

  • sicrhewch bod gennych ganiat芒d i arddangos unrhyw ddelweddau ar eich gwefan neu gyfrifon cyfryngau cymdeithasol. Efallai bydd angen caniat芒d unigolyn neu riant arnoch

  • esbonio鈥檔 glir sut y gall defnyddwyr adrodd ar bryderon ar-lein

Mae adnoddau pellach y gall elusennau eu defnyddio ar gyfer cymorth wrth weithio ar-lein, megis , ac .

Gweithio dramor

Rhaid i chi:

  • fod yn ymwybodol o wahanol risgiau i staff, gwirfoddolwyr a buddiolwyr sydd dramor

  • gael prosesau adrodd a monitro addas ar waith ar gyfer unrhyw waith dramor

  • fonitro ble rydych yn gweithio am unrhyw newidiadau neu systemau diogelwch newydd sydd eu hangen

Mae heriau gweithio dramor yn cynnwys:

  • diwylliannau, arferion neu systemau cyfreithiol gwahanol

  • amgylchedd ansefydlog, fel ardal gwrthdaro

  • gweithio gyda llawer o bartneriaid

Dylech ddefnyddio鈥檙 un arferion ag yn Lloegr ac yng Nghymru a sicrhau eich bod yn cydymffurfio ag unrhyw ofynion ychwanegol y wlad arall.

ar gyfer gwaith dyngarol tramor a os yw鈥檔 berthnasol.

Mae鈥檔 rhaid eich bod yn gwybod pryd i adrodd:

  • i鈥檙 rhai sy鈥檔 gorfodi鈥檙 gyfraith yn y wlad rydych yn gweithio ynddi

  • i鈥檙 heddlu yn y DU

Gallwch ddod o hyd i adnoddau ar-lein i helpu gyda gweithio dramor. Mae鈥檙 rhain yn cynnwys:

Defnyddiwch dempledi sy鈥檔 briodol i鈥檆h elusen yn unig.

Delio ac adrodd ar ddigwyddiadau a phryderon

Os oes gennych ddigwyddiad neu honiad o gamdriniaeth dylech:

  • ei drin a鈥檌 gofnodi mewn ffordd ddiogel a chyfrifol

  • ddilyn eich polis茂au a gweithdrefnau amddiffyn pobl a diogelu

  • gweithredu鈥檔 gyflym, gan sicrhau eich bod yn atal neu鈥檔 lleihau unrhyw niwed neu ddifrod ychwanegol

  • adrodd amdano i鈥檙 holl asiantaethau a rheolyddion perthnasol pan fod angen

  • gynllunio beth i鈥檞 ddweud wrth y rhai sy鈥檔 ymwneud 芒鈥檆h elusen a鈥檙 cyfryngau os yw鈥檔 briodol

  • bod mor agored a thryloyw 芒 phosibl, fel eich bod yn datblygu enw da鈥檙 elusen ar gyfer gweithredu gyda gonestrwydd tra鈥檔 diogelu cyfrinachedd yn briodol

  • adolygu beth ddigwyddodd i ddeall sut i鈥檞 atal rhag ddigwydd eto

Defnyddiwch canllaw ar ymdrin 芒 honiadau diogelu mewn elusen i gael cymorth ar ymdrin 芒 digwyddiadau a phryderon.

Dylech ystyried os yw鈥檙 digwyddiad neu bryder yn cynnwys ymddygiad troseddol ac os oes angen i chi felly adrodd amdano i鈥檙 heddlu. Dilynwch ein i gael manylion pellach.

Mae yna reoleiddwyr arall y gallai fod angen i chi adrodd arnynt neu gyfeirio atynt, yn ogystal ag adrannau鈥檙 Llywodraeth lle mae鈥檙 rhain yn darparu cyllid, yn dibynnu ar yr hyn y mae eich elusen yn gwneud.

Mewn rhai achosion, dylech anfon adroddiad digwyddiad difrifol i鈥檙 Comisiwn Elusennau.

Os ydych yn gweithio neu鈥檔 gwirfoddoli i elusen gallwch hefyd roi gwybod i ni amdano gan ddefnyddio ein gweithdrefn chwythu鈥檙 chwiban.

Os ydych yn gweithio gyda phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg

Cyfeiriwch unrhyw bryderon diogelu sy鈥檔 ymwneud 芒 phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg at eich t卯m diogelu plant lleol (LADO) neu eich t卯m oedolion.

Gallwch hefyd gyfeirio pryderon at y DBS a rhaid i chi gyfeirio at y DBS os ydych:

Gweithio gyda sefydliadau eraill neu roi grantiau iddynt

Cyflawni diwydrwydd dyladwy priodol pan fyddwch yn gweithio gydag unrhyw gyrff eraill, neu鈥檔 rhoi grantiau iddynt, gan gynnwys:

  • partneriaid cyflawni

  • is-gwmn茂au masnachu鈥檙 elusen, gan gynnwys siopau elusen

  • sefydliadau rydych yn ariannu

  • elusennau cysylltiedig

Rhaid i chi sicrhau bod unrhyw dderbynnydd grant neu gorff partner yn addas. Rhaid iddynt gael gweithdrefnau diogelu priodol ar waith. Sicrhewch fod llinellau cyfrifoldeb ac adrodd clir rhwng yr holl gyrff dan sylw.

Sut i gynnal gwiriadau diwydrwydd dyladwy

Defnyddiwch Diwydrwydd dyladwy estynedig yr Adran dros Ddatblygu Rhyngwladol: diogelu ar gyfer partneriaid allanol i gael rhagor o gymorth ar hyn.

Darllenwch ein canllawiau ynghylch cyllido sefydliad nad yw鈥檔 elusen os ydych yn ystyried rhoi grantiau i fathau eraill o sefydliadau.

Dylai fod gennych gytundeb neu gontract ysgrifenedig sy鈥檔 nodi:

  • eich perthynas

  • r么l pob sefydliad

  • trefniadau monitro ac adrodd

Terfysgaeth a鈥檙 Ddyletswydd Prevent

Rhaid i bob elusen atal camddefnydd at ddibenion eithafiaeth.

Mae rhai elusennau, fel elusennau addysgol, yn 鈥榓wdurdodau penodedig鈥. Rhaid iddynt ddilyn y canllawiau ar y ddyletswydd Prevent.

Lle ei fod yn briodol dylech hefyd ddilyn:

Rhaid i hyn fod yn rhan o asesiadau risg, polis茂au a gweithdrefnau eich elusen.

Lawrlwytho ffeithlun

Mae鈥檙 ddogfen hon yn grynodeb un dudalen o gamau diogelu i ymddiriedolwyr.

(PDF, 122 KB, 1 page)

Fersiwn testun o鈥檙 ffeithlun

10 cam y mae angen i fyrddau ymddiriedolwyr eu cymryd er mwyn sicrhau llywodraethu diogelu da

Dylai diogelu fod yn flaenoriaeth lywodraethu allweddol i bob elusen.

Sicrhewch fod gan eich elusen bolisi diogelu digonol, cod ymddygiad ac unrhyw weithdrefnau diogelu arall. Adolygwch a diweddarwch y polisi a鈥檙 gweithdrefnau yn rheolaidd er mwyn sicrhau eu bod yn addas i鈥檙 dibenion.

Nodwch risgiau posibl, gan gynnwys risgiau i鈥檆h buddiolwyr neu i unrhyw un arall sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檆h elusen ac unrhyw risgiau sy鈥檔 dod i鈥檙 amlwg ar y gorwel.

Ystyriwch sut i wella鈥檙 diwylliant diogelu yn eich elusen.

Sicrhewch bod pawb sy鈥檔 ymwneud 芒鈥檙 elusen yn gwybod sut i adnabod, ymateb i, adrodd a chofnodi pryder diogelu.

Sicrhewch bod pobl yn gwybod sut i godi pryder diogelu.

Gwerthuswch unrhyw hyfforddiant diogelu a ddarperir yn gyson, gan sicrhau ei fod yn gyfredol ac yn berthnasol.

Adolygwch pa swyddi o fewn yr elusen sy鈥檔 gallu ac sy鈥檔 rhaid cael gwiriad DBS gan y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd.

Cewch proses asesu risg ar waith ar gyfer swyddi nad ydynt yn gymwys ar gyfer gwiriad DBS, ond sy鈥檔 dal i fod mewn cysylltiad 芒 phlant neu oedolion sy鈥檔 wynebu risg.

Adolygwch eich polisi a鈥檆h gweithdrefnau diogelu o bryd i鈥檞 gilydd, gan ddysgu o unrhyw ddigwyddiad difrifol neu 鈥榝ethiant agos鈥.

Os ydych yn gweithio dramor, darganfyddwch pa wahanol wiriadau a diwydrwydd dyladwy y mae angen i chi eu cynnal mewn ardaloedd gweithredu daearyddol gwahanol.

Yn y canllaw hwn:

  • mae 鈥榬haid鈥 yn golygu bod rhywbeth yn ofyniad cyfreithiol neu reoleiddiol neu ddyletswydd y mae鈥檔 rhaid i ymddiriedolwyr gydymffurfio ag ef

  • mae 鈥榙ylai鈥 yn golygu rhywbeth sy鈥檔 arfer da y mae鈥檙 Comisiwn yn disgwyl i ymddiriedolwyr ei ddilyn a鈥檌 gymhwyso i鈥檞 helusen

Updates to this page

Cyhoeddwyd ar 6 Rhagfyr 2017
Diweddarwyd ddiwethaf ar 1 Mehefin 2022 show all updates
  1. Updated links to external resources.

  2. This update includes a new section on managing the safeguarding risks when operating online. It also updates some terminology and links to other sources of support.

  3. Updated guidance including, when to consider DBS checks, how to put in to practice policies and procedures along with new sector resource signposting.

  4. We have added information on protecting staff and volunteers in a charity, working with children and adults at risk and working overseas.

  5. We have added information on 'Disqualification of trustees' and a link to more detail and waiver forms following changes to disqualification rules on 1 August 2018.

  6. First published.

Argraffu'r dudalen hon