Pensiwn dros 80
Printable version
1. Trosolwg
Mae’r pensiwn dros 80 oed yn Bensiwn y Wladwriaeth ar gyfer pobl 80 oed neu hŷn.
I fod yn gymwys rhaid i chi gael naill ai Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth o lai na £105.70 yr wythnos, neu ddim Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth o gwbl.
Gall roi £105.70 yr wythnos i chi yn y flwyddyn dreth 2025 i 2026.
Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).
2. Beth fyddwch yn ei gael
Mae beth fyddwch yn ei gael yn dibynnu ar faint o Bensiwn sylfaenol y Wladwriaeth rydych yn ei gael, os ydych yn ei gael.
Os nad ydych yn cael Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth neu rydych yn cael llai na £105.70 yr wythnos, gallech gael y gwahaniaeth wedi’i dalu hyd at y swm hwn.
Er enghraifft, os ydych dros 80 oed ac rydych yn cael £43 yr wythnos am Bensiwn sylfaenol y Wladwriaeth, gall eich Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth cael ychwanegiad o £62.70 i £105.70 yr wythnos.
3. Cymhwysedd
Ni allwch gael y pensiwn dros 80 os wnaethoch gyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar neu ar ôl 6 Ebrill 2016.
Gallwch wneud cais am bensiwn dros 80 os yw’r canlynol i gyd yn berthnasol:
- rydych yn 80 oed neu drosodd
- nid ydych yn cael Pensiwn sylfaenol y wladwriaeth neu mae’ch Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth yn llai na £105.70 yr wythnos yn 2025 i 2026
- roeddech yn breswylydd yn y DU am o leiaf 10 blynedd allan o 20 (nid oes angen i hwn fod yn 10 blynedd yn ganlynol) - rhaid i’r cyfnod hwn o 20 mlynedd gynnwys y diwrnod cyn i chi droi’n 80 oed neu unrhyw ddiwrnod ar ôl hynny
- roeddech yn ‘preswylio fel arfer’ yn y DU, Ynys Manaw neu Gibraltar ar eich pen-blwydd yn 80 oed neu’r dyddiad y gwnaethoch gais am y pensiwn hwn, os yw’n hwyrach
Os ydych yn byw neu’n symud i wlad yn yr Ardal Economaidd Ewropeaidd (AEE) neu’r Swistir, darganfod pensiynau a budd-daliadau ar gyfer gwladolion y DU yn yr UE, AEE a’r Swistir
Nid yw’ch cymhwysedd ar gyfer pensiwn dros 80 yn seiliedig ar gyfraniadau Yswiriant Gwladol.
4. Sut i wneud cais
Gallwch gael ffurflen gais o naill ai:
- eich Canolfan Byd Gwaith lleol
- y Gwasanaeth Pensiwn
Y cynharaf y gallwch wneud cais yw 3 mis cyn eich pen-blwydd yn 80 oed.
Cael ffurflen gais gan y Gwasanaeth Pensiwn
Ffoniwch y Gwasanaeth Pensiwn i gael ffurflen gais wedi’i hanfon atoch.
Ffôn: 0800 731 7898
Ffôn testun: 0800 731 7339
(os na allwch glywed neu siarad dros y ffôn): 18001 yna 0800 731 7898
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i
Iaith Gymraeg: 0800 731 7936
Ffôn testun Iaith Gymraeg: 0800 731 7013
Dydd Llun i ddydd Gwener, 8am i 6pm (heblaw am wyliau cyhoeddus)
Darganfyddwch am gostau galwadau
5. Gwybodaeth bellach
Effaith ar fudd-daliadau eraill
Mae’r pensiwn dros 80 oed yn cyfrif fel incwm trethadwy, felly gall effeithio ar fudd-daliadau eraill yr ydych yn eu cael.
Mae’n rhaid i chi gynnwys y pensiwn dros 80 oed fel incwm os ydych yn hawlio budd-daliadau eraill sy’n gysylltiedig ag incwm.
Os bydd eich amgylchiadau’n newid
Rhaid i chi roi gwybod i’r Gwasanaeth Pensiwn os yw’ch amgylchiadau’n newid. Er enghraifft, os ydych yn newid eich cyfeiriad neu fanylion banc.
Os oes angen mwy o wybodaeth arnoch
Gallwch ffonio’r Gwasanaeth Pensiwn os oes gennych fwy o gwestiynau am y pensiwn dros 80.
Gwasanaeth PensiwnÂ
Ffôn: 0800 731 7898
Ffôn testun: 0800 731 7339
(os na allwch glywed neu siarad dros y ffôn): 18001 yna 0800 731 7898
Iaith Arwyddion Prydain (BSL) os ydych ar gyfrifiadur – darganfyddwch sut i
Iaith Gymraeg: 0800 731 7936
Ffôn testun Iaith Gymraeg: 0800 731 7013
Dydd Llun i ddydd Gwener, 8am i 6pm (heblaw am wyliau cyhoeddus)
Darganfyddwch am gostau galwadau
Os na allwch ffonio neu rydych yn byw dramor, mae yna ffyrdd gwahanol i gysylltu â’r Gwasanaeth Pensiwn.