Hawlio rhyddhad treth ar gyfer eich treuliau swydd
Printable version
1. Trosolwg
Mae’n bosibl y gallwch hawlio rhyddhad treth os yw’r canlynol yn wir:
- rydych yn defnyddio’ch arian eich hunan am bethau y mae’n rhaid i chi eu prynu ar gyfer eich swydd
- dim ond ar gyfer eich gwaith rydych yn defnyddio’r pethau hyn
Ni allwch hawlio rhyddhad treth os yw’ch cyflogwr yn rhoi un o’r canlynol i chi:
- yr holl arian yn ôl
- rhywbeth arall, er enghraifft mae’ch cyflogwr yn rhoi gliniadur i chi ond rydych eisiau math neu fodel gwahanol
Os yw’ch cyflogwr wedi talu rhywfaint o’ch treuliau, gallwch dim ond hawlio rhyddhad treth ar y swm nad yw’ch cyflogwr wedi’i dalu.
Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg.
Mae’n rhaid i chi fod wedi talu treth yn ystod y flwyddyn rydych yn hawlio ar ei chyfer. Ni all swm y rhyddhad treth a gewch fod yn fwy na swm y dreth a dalwyd gennych yn y flwyddyn dreth honno.
Cewch ryddhad treth yn seiliedig ar yr hyn rydych wedi’i wario a’r gyfradd rydych yn talu treth arni.
Enghraifft
Os ydych yn hawlio £60 ac yn talu treth ar gyfradd o 20% yn y flwyddyn honno, rydych yn gymwys i gael swm o £12 (20% o £60).
Os ydych yn hawlio ar gyfer y flwyddyn dreth bresennol, bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) fel arfer yn addasu’ch cod treth fel eich bod yn talu llai o dreth.
Os ydych yn hawlio ar gyfer blynyddoedd treth blaenorol, bydd CThEF naill ai’n addasu’ch cod treth neu’n rhoi ad-daliad treth i chi.
Sut i hawlio
Mae sut yr ydych yn hawlio yn dibynnu ar yr hyn yr ydych yn ei hawlio. Dysgwch a ydych yn gymwys i hawlio rhyddhad treth a sut i wneud hynny:
-
rhyddhad treth os ydych yn gweithio gartref
-
rhyddhad treth ar gyfer gwisg unffurf, dillad gwaith ac offer
-
rhyddhad treth ar gyfer cerbydau rydych yn eu defnyddio ar gyfer gwaith
-
rhyddhad treth ar ffioedd a thanysgrifiadau proffesiynol
-
rhyddhadau treth ar dreuliau teithio ac aros dros nos
-
rhyddhad treth ar gyfer prynu offer arall
Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, mae’n rhaid i chi hawlio rhyddhad treth drwy’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle defnyddio’r gwasanaeth ar-lein.
Os ydych yn amcangyfrif eich treuliau swydd
Erbyn diwedd y flwyddyn dreth, os yw’r swm gwirioneddol a wariwyd gennych yn wahanol i’r swm amcangyfrifedig y gwnaethoch ei hawlio, mae’n rhaid i chi roi gwybod i CThEF.ÌýÌý
Mae’n rhaid i chi anfon tystiolaeth o’r hyn yr ydych wedi’i wario, a gwneud y naill neu’r llall o’r canlynol:  Â
- cyflwyno hawliad newydd ar-lein
- llenwi ffurflen bost
Os yw’r swm a wariwyd gennych yn is na’r swm amcangyfrifedig, gallwch roi gwybod i CThEF dros y ffôn.
2. Gweithio gartref
Mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio rhyddhad treth ar gyfer costau ychwanegol yr aelwyd os ydych yn gweithio gartref am yr wythnos gyfan, neu am ran o’r wythnos.
Pwy all hawlio rhyddhad treth
Gallwch hawlio rhyddhad treth os oes rhaid i chi weithio gartref, er enghraifft oherwydd:
-
bod eich swydd yn gofyn i chi fyw ymhell o’ch swyddfa
-
nad oes gan eich cyflogwr swyddfa
Pwy na all hawlio rhyddhad treth
Ni allwch hawlio rhyddhad treth os ydych yn dewis gweithio gartref. Mae hyn yn cynnwys os yw’r canlynol yn wir:
-
mae eich contract cyflogaeth yn caniatáu i chi weithio gartref yr holl amser neu ar adegau
-
mae gan eich cyflogwr swyddfa, ond ni allwch fynd yno weithiau am ei fod yn llawn
Yr hyn y gallwch hawlio ar ei gyfer
Gallwch dim ond hawlio am bethau sy’n ymwneud â’ch gwaith, megis:
-
galwadau ffôn busnes
-
nwy a thrydan ar gyfer eich man gwaith
Gallwch hawlio ar gyfer y flwyddyn dreth bresennol a’r 4 blwyddyn dreth flaenorol.
Ni allwch hawlio am bethau yr ydych yn eu defnyddio at ddibenion busnes ac sydd hefyd yn cael eu defnyddio at ddibenion preifat, megis rhent neu gysylltiad band eang.
Faint y gallwch ei hawlioÂ
Gallwch hawlio rhyddhad treth ar y naill neu’r llall o’r canlynol:Â
-
£6 yr wythnosÂ
-
yr union swm a wariwyd gennychÂ
Cewch ryddhad treth yn seiliedig ar y gyfradd yr ydych yn talu treth arni.Â
Enghraifft
Os ydych yn talu’r gyfradd dreth sylfaenol o 20% ac yn hawlio rhyddhad treth ar £6 yr wythnos, byddech yn cael £1.20 yr wythnos mewn rhyddhad treth (20% o £6).
Sut i hawlio
Pan fyddwch yn hawlio, bydd yn rhaid i chi anfon tystiolaeth i brofi eich bod yn gweithio gartref os ydych yn hawlio’r naill neu’r llall o’r canlynol:
-
£6 yr wythnos ar gyfer blwyddyn dreth 2022 i 2023 neu ar ôl hynny
-
yr union swm a wariwyd gennych
Os ydych yn hawlio’r union swm a wariwyd gennych, bydd hefyd angen i chi anfon tystiolaeth megis copi o’ch derbynebau neu’ch biliau.
Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wirio:
-
a allwch hawlio
-
sut i hawlio
Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, mae’n rhaid i chi hawlio rhyddhad treth drwy’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle defnyddio’r gwasanaeth ar-lein.
3. Gwisgoedd unffurf, dillad gwaith ac offer
Mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio rhyddhad treth ar gyfer y costau canlynol:
-
atgyweirio mân offer sydd eu hangen arnoch i wneud eich gwaith, neu brynu rhai newydd (er enghraifft, siswrn neu dril trydanol)
-
glanhau neu atgyweirio dillad arbenigol, neu brynu rhai newydd (er enghraifft, oferôls neu esgidiau diogelwch)
Hawlio rhyddhad ar gyfer gwisg unffurf neu ddillad arbenigol
Gallwch hawlio rhyddhad treth ar gyfer gwisg unffurf. Gwisg unffurf yw set o ddillad sy’n dangos fod gennych swydd benodol, er enghraifft nyrs, neu swyddog heddlu.
Efallai y byddwch hefyd yn gallu hawlio ar gyfer dillad arbenigol sydd eu hangen arnoch ar gyfer gwaith, hyd yn oed os nad ydynt yn dangos fod gennych swydd benodol, er enghraifft oferôls neu esgidiau diogelwch.
Ni allwch hawlio rhyddhad treth ar gyfer:
-
y gost gychwynnol o brynu dillad ar gyfer gwaith
-
glanhau neu atgyweirio dillad gwaith bob dydd, neu brynu rhai newydd (hyd yn oed os oes rhaid i chi wisgo dyluniad neu liw penodol)
-
y gost o olchi eich gwisg unffurf neu ddillad arbenigol eich hun os yw’ch cyflogwr yn darparu gwasanaeth golchi dillad yn rhad ac am ddim, a’ch bod yn dewis peidio â’i ddefnyddio
Cyfarpar Diogelu Personol (PPE)
Ni allwch hawlio rhyddhad treth ar gyfer Cyfarpar Diogelu Personol. Os yw’ch swydd yn gofyn i chi ddefnyddio Cyfarpar Diogelu Personol dylai’ch cyflogwr wneud y naill neu’r llall o’r canlynol:
-
rhoi Cyfarpar Diogelu Personol i chi yn rhad ac am ddim
-
gofyn i chi ei brynu ac ad-dalu’r costau i chi
Faint y gallwch ei hawlio
Gallwch hawlio’r naill neu’r llall o’r canlynol:
-
y swm gwirioneddol a wariwyd gennych
-
swm penodedig a gytunwyd arno (‘traul gyfradd unffurf’ neu ‘didyniad cyfradd unffurf’)
Gwiriwch a oes gan eich swydd draul gyfradd unffurf (yn agor tudalen Saesneg) y cytunwyd arni.
Gallwch hawlio ar gyfer y flwyddyn dreth bresennol a’r 4 blwyddyn dreth flaenorol.
Sut i hawlio
Os ydych yn hawlio’r union swm a wariwyd gennych, mae’n rhaid i chi wneud y canlynol:  Â
-
anfon copïau o’ch derbynebau, neu dystiolaeth arall, sy’n profi eich bod wedi talu am yr eitemau hyn Â
-
hawlio’r eitemau hyn fel ‘Treuliau eraill’ yn y gwasanaeth hwnÂ
Os ydych yn hawlio swm sefydlog y cytunwyd arno (‘traul gyfradd unffurf’ (yn agor tudalen Saesneg)) mae’n rhaid i chi wneud y canlynol:  Â
-
peidio ag anfon unrhyw dystiolaeth Â
-
hawlio’r eitemau hyn fel ‘Gwisgoedd unffurf, dillad gwaith ac offer’ yn y gwasanaeth hwn
Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wneud y canlynol:Â
-
gwirio a allwch hawlioÂ
-
gwneud hawliad, os ydych yn gymwys
Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, mae’n rhaid i chi hawlio rhyddhad treth drwy’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle defnyddio’r gwasanaeth ar-lein.
4. Cerbydau rydych yn eu defnyddio ar gyfer gwaith
Mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio rhyddhad treth os ydych yn defnyddio ceir, faniau, beiciau neu feiciau modur ar gyfer gwaith.
Nid yw hyn yn cynnwys teithio i’ch gwaith ac yn ôl, oni bai ei fod yn lleoliad gweithio dros dro.Â
Mae faint y gallwch ei hawlio yn dibynnu ar p’un a ydych yn defnyddio’r canlynol:
-
cerbyd yr ydych wedi ei brynu neu ei rentu ar brydles gyda’ch arian eich hunan
-
cerbyd y mae’ch cyflogwr yn berchen arno neu’n ei roi ar brydles (cerbyd cwmni)
Gallwch hawlio am y flwyddyn dreth bresennol a’r 4 blwyddyn dreth flaenorol, os ydych yn gymwys.
Defnyddio’ch cerbyd eich hunan ar gyfer gwaith
Os ydych yn defnyddio’ch cerbyd neu’ch cerbydau eich hunan ar gyfer gwaith, mae’n bosibl y gallwch hawlio rhyddhad treth ar y gyfradd milltiroedd gymeradwy. Mae hyn yn cwmpasu’r costau a godir o berchen ar eich cerbyd a’i redeg. Ni allwch hawlio ar wahân ar gyfer pethau megis:
-
tanwydd
-
trydan
-
treth cerbyd
-
MOT
-
atgyweiriadau
Er mwyn cyfrifo faint y gallwch ei hawlio ar gyfer bob blwyddyn dreth, bydd angen i chi wneud y canlynol:
-
cadw cofnodion o’r dyddiadau a’r milltiroedd o’ch teithiau gwaith
-
adio’r milltiroedd at ei gilydd ar gyfer pob math o gerbyd yr ydych wedi ei ddefnyddio ar gyfer gwaith
-
didynnu unrhyw swm y mae’ch cyflogwr yn ei dalu tuag at eich costau (a elwir weithiau yn ‘lwfans milltiroedd’)Â
Cyfraddau milltiroedd cymeradwy
Y 10,000 milltir busnes cyntaf yn y flwyddyn dreth | Bob milltir busnes dros 10,000 yn y flwyddyn dreth  | |
---|---|---|
Ceir a faniau |  45c |  25c |
Beiciau modur |  24c |   24c |
µþ±ð¾±³¦¾±²¹³ÜÌý |  20c |  20c |
Defnyddio car cwmni ar gyfer busnes
Gallwch hawlio rhyddhad treth ar yr arian yr ydych wedi ei wario ar danwydd a thrydan ar gyfer teithiau busnes yn eich car cwmni. Cadwch gofnodion i ddangos cost wirioneddol y tanwydd.
Os yw’ch cyflogwr yn ad-dalu peth o’r arian, gallwch hawlio rhyddhad ar y gwahaniaeth.
Sut i hawlio
Pan fyddwch yn hawlio, bydd yn rhaid i chi anfon copïau o’ch logiau milltiroedd at Gyllid a Thollau EF (CThEF). Mae’n rhaid i’r logiau milltiroedd hyn gynnwys y canlynol:
-
y rheswm dros bob taith
-
y cod post ar gyfer pwynt dechrau pob taith
-
y cod post ar gyfer pwynt dod i ben pob taith
Os ydych yn hawlio am fwy nag un gyflogaeth, mae’n rhaid i chi anfon copïau o’ch logiau milltiroedd ar gyfer pob un.
Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wirio:
-
a allwch hawlio
-
sut i hawlio
Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, mae’n rhaid i chi hawlio rhyddhad treth drwy’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle defnyddio’r gwasanaeth ar-lein.
5. Ffioedd a thanysgrifiadau proffesiynol
Gallwch hawlio rhyddhad treth ar y canlynol:
-
ffioedd aelodaeth proffesiynol, os oes rhaid i chi dalu’r ffioedd i allu gwneud eich swydd
-
tanysgrifiadau blynyddol rydych yn eu talu i gyrff proffesiynol neu gymdeithasau dysgedig cymeradwy (yn agor tudalen Saesneg) os yw bod yn aelod o’r corff hwnnw neu’r gymdeithas honno yn berthnasol i’ch swydd
Ni allwch hawlio rhyddhad treth ar danysgrifiadau aelodaeth oes, na ffioedd aelodaeth neu danysgrifiadau blynyddol proffesiynol os:
-
nad ydych wedi talu amdanynt eich hunan (er enghraifft, os yw’ch cyflogwr wedi eu talu)
-
ydych wedi eu talu i sefydliadau proffesiynol sydd heb eu cymeradwyo gan CThEF
Gall eich sefydliad roi gwybod i chi faint o dreth y caniateir i chi ei hawlio’n ôl.
Gallwch hawlio ar gyfer y flwyddyn dreth bresennol a’r 4 blwyddyn dreth flaenorol.
Sut i hawlio
Pan fyddwch yn hawlio, bydd yn rhaid i chi anfon copïau o dderbynebau, neu dystiolaeth arall, sy’n dangos faint rydych wedi’i dalu am bob ffi neu danysgrifiad proffesiynol.
Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wirio:
-
a allwch hawlio
-
sut i hawlio
Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, mae’n rhaid i chi hawlio rhyddhad treth drwy’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle defnyddio’r gwasanaeth ar-lein.
6. Teithio a threuliau dros nos
Os oes rhaid i chi deithio ar gyfer eich gwaith, mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio rhyddhad treth ar y gost neu’r arian rydych wedi’i wario ar fwyd a threuliau dros nos.
Ni allwch hawlio ar gyfer teithio i’ch gwaith ac yn ôl, oni bai eich bod yn teithio i leoliad dros dro ar gyfer gwaith.
Gallwch hawlio rhyddhad treth am arian rydych wedi ei wario ar bethau megis:
-
costau trafnidiaeth gyhoeddus
-
cost gwesty os oes rhaid i chi aros dros nos
-
bwyd a diod
-
taliadau atal tagfeydd a thollau
-
ffioedd parcio
-
galwadau ffôn busnes a chostau argraffu
Efallai y byddwch hefyd yn gallu hawlio rhyddhad treth ar filltiroedd busnes.
Gallwch hawlio ar gyfer y flwyddyn dreth bresennol a’r 4 blwyddyn dreth flaenorol.
Sut i hawlio
Os ydych yn hawlio ar gyfer treuliau gwestai a phrydau o fwyd, bydd angen i chi anfon derbynebau sy’n dangos dyddiad eich arhosiad ac enw’r gwesty, neu’r hyn y gwnaethoch ei fwyta ac enw’r bwyty.
Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wirio:
-
a allwch hawlio
-
sut i hawlio
Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, mae’n rhaid i chi hawlio rhyddhad treth drwy’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle defnyddio’r gwasanaeth ar-lein.
7. Prynu offer arall
Mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio rhyddhad treth ar gost lawn offer sylweddol y mae’n rhaid i chi eu prynu er mwyn gwneud eich gwaith. Mae hyn oherwydd bod offer yn gymwys ar gyfer math o lwfans cyfalaf o’r enw lwfans buddsoddi blynyddol.
Ni allwch hawlio lwfansau cyfalaf ar gyfer ceir, beiciau neu feiciau modur a ddefnyddir gennych ar gyfer gwaith, ond mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio ar gyfer milltiroedd busnes a chostau tanwydd.
Rydych yn hawlio mewn ffordd wahanol ar gyfer eitemau bach a fydd yn para am lai na 2 flynedd, megis gwisgoedd unffurf ac offer ar gyfer gwaith.
Gallwch dim ond hawlio rhyddhad treth ar gyfer treuliau offer os yw’r canlynol yn wir:
-
mae angen yr offer hyn arnoch i wneud eich swydd
-
rydych yn defnyddio’r offer ar gyfer gwaith ac nid oes unrhyw ddefnydd preifat sylweddol – mae hyn yn cynnwys defnyddio’r offer yn unol â pholisi’ch sefydliad
Sut i hawlio
Pan fyddwch yn hawlio, bydd yn rhaid i chi egluro ar gyfer pa gyflogaeth y mae’r hawliadau ar ei chyfer, ac anfon tystiolaeth sy’n dangos yr hyn yr ydych wedi’i wario, megis copïau o dderbynebau.
Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wirio:
-
a allwch hawlio
-
sut i hawlio